Vernici i Srpska pravoslavna crkva proslavljaju svetog apostola i jevanđelistu Luku i svetog Petra Cetinjskog. Smatra se da je Jevanđelje po Luki- treće jevanđelje u Novom zavetu napisao oko 60. godine. U osnove hrišćanske propovedi spadaju "Jevanđelje po Luki" i "Dela Svetih apostola".
Sveti Luka je jedan od prvih propovednika hrišćanstva, savremenik Isusa Hrista i jedan od pisaca Četvorojevanđelja. Smatra se da je Sveti Luka lično poznavao Bogorodicu i da su tri ikone sa njenim likom koje je svetitelj naslikao najbliže njenom pravom izgledu, a poznata je "ikona u ikoni" koja predstavlja Svetog Luku i u perspektivi ikonu Bogorodice koju svetitelj oslikava.
Slikarsko delo ovog svetitelja, rodom iz Antiohije, su i ikone Svetih apostola Petra i Pavla, a crkva ga smatra osnivačem hrišćanskog ikonopisa.
Prema bogoslužbenom kalendaru Srpske pravoslavne crkve, ovaj dan nije obeležen kao zavetni, već je kao "crno slovo" svrstan u praznike od značaja za suštinu crkve.
Praznik je u narodu poznat kao Lučindan i česta je slava srpskih pravoslavnih porodica, a vernici ga slave i kao iscelitelja i zaštitnika pojedinih zanata.
Kao svog zaštitnika slave ga i obrazovne ustanove, među kojima je i Akademija Srpske pravoslavne crkve za umetnost i konzervaciju.
Sveti Luka je život okončao u 84. godini kada ga, kako je zapisao vladika Nikolaj Velimirović, "zlobni idolopoklonici udariše na muke, Hrista radi, i obesiše o maslinu u gradu Tivi".
Uspomenu na nedavno kanonizovanog Svetog Petra Cetinjskog, SPC slavi kao zavetni praznik i "crveno slovo" u kalendaru. Prema zapisu vladike Nikolaja, ovaj svetitelj SPC je "ceo svoj život viteški posvetio svome narodu", boreći se da izmiri zavađena plemena i odbrani zemlju od spoljnih neprijatelja.
Oba posla uspešno je obavio, a srpska crkva i narod posebno slave njegovu pobedu nad Napoleonovom vojskom u Boki i Dalmaciji.
Godine 1784. postao je mitropolit i gospodar Crne Gore, ali je život nastavio u monaškoj keliji gde se i upokojio 1830. godine. Njegove čudotvorne mošti počivaju u Cetinjskom manastiru.
SVETI PETAR CETINJSKI
Srpska pravoslavna crkva danas slavi Svetog Petra Cetinjskog (Petra I Petrovića Njegoša), jednog od najvećih pravoslavnih svetaca sa ovih prostora.
Ovaj svetac živeo je na Cetinju krajem 18. i početkom 19. veka, aostao je najviše upamćen i po tome što je 1798. napisao prvi pisani zakonik u Crnoj Gori.
Sveti Petar Cetinjski obeležen je crvenim slovom u kalendaru Srpske pravoslavne crkve.
ako je na današnji dan 1830. godine Sveti Petar Cetinjski umro, pravoslavni vernici treba da u slavlju provedu vreme u znak sećanja na velike i značajne stvari koje je ovaj svetac ostavio srpskom narodu za života.
Danas nije posni dan u kalendaru SPC i trpeza bi po pravilu trebalo da bude bogata, kao na velike praznike.
Sveti Petar Cetinjski zalagao se za ujedinjenje svih Slovena i Srba u jednu državu i zbog toga je ostalo verovanje da na današnji dan treba otvoriti vrata doma, kako za širu porodicu, tako i za komšije.
iako je u pitanju crveno slovo u kalendaru, za danas nema posebnih ograničenja osim uobičajenih. To znači da danas nipošto ne smete da perete veš, usisavate i uopšte spremate kuću.
Na današnji dan ne biste smeli ni da u goste odete praznih ruku, odnosno obavezno treba da poneste neki prikladan poklon ako odlazite kod nekoga na ručak ili večeru.
Нема коментара:
Постави коментар